نورپردازی در راه پله‌های ساختمان جلوه‌ای خاص در طراحی و دکوراسیون به وجود می‌آورد. نورپردازی علاوه بر زیباسازی پله‌ها، به جهت‌یابی پله‌ها در شب نیز کمک می‌کند. نورپردازی در هر فضا و محیطی، یکی از کلیدی‌ترین و محوری‌ترین نقش‌ها را ایفا می‌کند. این عنصر حیاتی علاوه بر کاربردی که دارد، نمای محیط را بسیار متفاوت و منحصربه‌فرد می‌کند. یکی از فضاهایی که نورپردازی در آن نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند، راه پله است. نورپردازی در راه پله‌ها باید بتواند به‌خوبی مسیر حرکتی را مشخص کند و علاوه بر این، تأثیر مطلوب را برای بیننده قبل از رسیدن به مقصد موردنظر ایجاد کند.
برای نورپردازی در راه پله‌ها، نمونه‌های نقطه‌ای توکار، دیوارکوب‌های کوچک، لوسترهای تک چراغ کوچک و حتی نورپردازی‌های رشته‌ای مخفی با لامپ‌های توکار وجود دارد. تنوع موارد و سبک‌های به‌کاررفته برای راه پله و راهروی راه پله به نسبت گذشته بسیار بالا رفته و می‌تواند برای هر دکوراسیون و ساختار راه پله‌ای به کار گرفته شود. معمولاً امروزه برای نورپردازی راه پله‌ها از روشنایی خودکار استفاده می‌شود که علاوه بر کاربرد بیشتر، موجب صرفه‌جویی در مصرف برق نیز می‌شود.
نکات اولیه و مهم در نورپردازی پله‌ها
منبع نور و تعداد آن در راه پله
نورپردازی در راه پله، بهتر است غیرمتمرکز باشد. هدف از نورپردازی راه پله‌ها، مشخص کردن کل مسیر پله می‌باشد و با توجه به ساختار راه پله، از طریق یک نورپردازی واحد و متمرکز امکان‌پذیر نیست. بنابراین بهتر است نورپردازی را در فواصل منظم در طول راه پله ادامه دهید. البته باید توجه داشت اگر محیط راه پله به صورتی باشد که نورکافی نداشته و نورپردازی غیرمتمرکز نیز نتواند این نیاز را برآورده کند، منبع نور متمرکز و قوی‌تری برای نورپردازی نهایی باید تعبیه گردد.
رنگ نورپردازی مناسب در راه پله
معمولاً رنگ‌های نورپردازی به‌کاررفته در راه پله‌ها رنگ‌های ملایم و گرم و یا ترکیبی است. نورپردازی زرد و ملایم یکی از پرطرفدارترین رنگ‌هایی است که برای نورپردازی این فضا به کار می‌رود، اما این به این معنا نیست که نمی‌توان رنگ‌های دیگر را به کاربرد. در برخی از دکوراسیون‌های مدرن، رنگ نورپردازی یک نقش اصلی در ایجاد بالانس رنگ‌ها و ایجاد تناسب ایفا می‌کند. اهمیت توجه به رنگ نورپردازی برای ایجاد تناسب، میزان نورپردازی و کاربردی بودن آن و همچنین امنیت افرادی است که از راه پله استفاده می‌کنند.
برای ایجاد نوری مناسب در فضای راه پله‌ها همچنین می‌توان نورپردازی را از قسمت زیر یا وسط راه پله انجام داد که در این صورت نورپردازی برای پله‌ها به‌صورت نواری باریک و خطی انجام می‌شود. توجه داشته باشید که اگر نورپردازی پله‌ها قرار است از داخل آن‌ها بگذرد، جنس پله‌ها باید به صورتی باشد که قابلیت عبور نور از خود را داشته باشند. یکی دیگر از انواع ایده‌های خلاقانه برای ایجاد نورپردازی مناسب در راه پله‌ها، نصب چراغ‌هایی در زیر دستگیره یا نرده راه پله است که در این صورت نور ملایمی برای روشن کردن فضای پله‌ها ایجاد می‌شود.
دیزاین نورپردازی برای راه پله‌های منزل
با ایجاد نورپردازی متفاوت، جلوه‌ای خاص در راه پله‌های منزل خود ایجاد کنید. بهتر است دیوارهای مجاور پله‌ها را به کمک لامپ‌های کوچک نورپردازی نمایید، این روشنایی‌ها در هنگام شب مانند نور ستاره عمل می‌کنند و مسیر راه پله‌ها نیز چراغانی می‌شود. برای طراحی نورپردازی در قسمت راه پله‌ها می‌توانید از چراغ‌های دیوارکوب یا لوسترهای آویز استفاده کنید که در این صورت بهتراست چراغ‌های دیوارکوب در ارتفاع بالایی از دیوار نصب شوند تا بتوانند نور گرمی را در محیط راه پله ایجاد کنند، همچنین مسیر راه پله‌های منزل نیز به کمک این نور ملایم، از روشنایی خاص و کاربردی برخوردار شوند.
انواع نورپردازی ترکیبی پله‌ها
۱. نورپردازی نقطه‌ای و خطی دست‌انداز پله
سه مدل نورپردازی که شامل چراغ‌های گرد و کوچک سقفی، روشنایی خطی بروی دیوار دست‌انداز و نورپردازی نقطه‌ای پایین دیواردست‌انداز وجود دارد که برای ایجاد هماهنگی با چراغ‌های دفنی موجود در کف محیط اجراشده است. درمجموع فضا با نورهای ملایم و هماهنگ روشن‌شده‌اند و هماهنگی‌ای در کل فضا به‌وجود می‌آید که معمولا دیوارها و دست‌انداز پله سفید می‌باشد، درحالی‌که کل کف‌پوش و پله‌ها سنگ و به رنگ کرم است، این موضوع نظم و آرامش فضایی پدید می‌آورد که وجود چندین نورپردازی محیط را آشفته نمی‌کند.
۲. نورپردازی نقطه‌ای و دست‌انداز
اکثر نورپردازی‌ها به شکل نقطه‌ای اجرا شده است. پای دیوار دارای چراغ‌های مستطیلی شکل متناسب با پله‌ها است و در کنار این نورپردازی و در مقابل آن‌ها دست‌انداز می‌باشد که در آن نور مخفی اجرا شده است و درمجموع فضا را روشن می‌کنند.
۳. نورپردازی پای دیوار و پله
نورپردازی پای دیوار و پله دارای نور زرد و مخفی هستند. پله‌های ابتدایی دارای نور کافی هستند درحالی‌که نورپردازی در پله‌های بعدی در سمت دیوار و نزدیک پله اجراشده است. درمجموع این نور گرم محیط یکنواخت را در هم می‌شکند و از سردی خارج می‌کند.
۴. نورپردازی نقطه‌ای دیوار و پشت دست‌انداز
تمامی نورها به‌صورت نقطه‌ای هستند که تعدادی از آن‌ها بر روی دیوار نصب‌شده و به سطوح کف پله‌ها تابیده می‌شود و تعدادی دیگر در قسمت پشت دست‌انداز کارشده که بروی دیوار تابیده می‌شوند و قسمت بالایی فضای راه پله را روشن می‌کنند.
کمک گرفتن از رنگ سطوح برای روشنایی فضا
رنگ سفید همراه با طوسی تیره ترکیب سرد بسیار جذابی است که برای فضایی به نسبت تاریک مثل راه پله انتخاب بسیار مناسبی است. این دو رنگ که از گروه رنگ‌های خنثی می‌باشند به انعکاس بیشتر نور کمک می‌کنند. خطوط سفید روی کف پله در امتداد و هماهنگی دیواره‌های سفید به عریض‌تر جلوه دادن مسیر کمک بسیار می‌کند. در این حالت نور داخل دست‌انداز، نیاز بخش بالایی فضا به روشنایی را پاسخ می‌دهد، برای بخش پایین پله، نورپردازی نقطه‌ای ریز در همخوانی با خطوط باریک و در کنار نور ممتد بخش بالایی پله کافی و زیبا است.
کاربردی بودن نور در کنار خط پله
در تمام زمینه‌های طراحی دکوراسیون، اهمیت کاربردی بودن موضوع، بر همه آشکار است، اما توجه به آن به همراه زیبایی و چشم‌نواز بودنش خالی از لطف نیست. حتی درزمینه نورپردازی. همان‌طور که در نمونه‌های نورپردازی بررسی کردیم، منابع نوری پای دیوار، کف پله‌ها را به‌خوبی روشن می‌کند و در هنگام تردد مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما گاهی ممکن است برای ایجاد زیبایی در فضا، به‌اندازه کافی چشمگیر نباشد، در این حالت وجود طاقچه در مسیر پله می‌تواند امکان نصب نور و قرار دادن دکور و افزودن جلوه‌ای متمایز به فضا را فراهم آورد که می‌توان در طراحی‌ها از آن استفاده کرد.
