شوتینگ زباله سیستم یکی از فناوری های مدرن ساختمان می باشد که در واقع یک روش مکانـیره جهت جمع آوری زباله ساکنان برج ها است و برای آسایش ساکنان و همچنین رعایت بهداشت ضروری است . تراکم زباله ها به ویژه در ساختمان های پر تراکم، می تواند موجب رشد میکروب و حشرات موذی و بوی نا مطبوع شود .
مزایا ی استفاده از شوتینگ زباله :
۱-حذف ریزش شیرابه در مسیر حمل زباله
۲-جلوگیری از تولید میکروب و بوی نامطبوع
۳-افزایش بهداشت و تمیزی و حذف حشرات
۴-کاهش در هزینه مصرف (برق، آسانسور و... )
معایب شوتینگ زباله در گذشته :
۱-سیستم های شوتینگ زباله یا شوت زباله در گذشته فاقد سیستم شستشو، عایق صدا و تهویه بوی اتاقک زباله بوده که از اصلی ترین معایب سیستم شوتینگ زباله بشمار می آید. در سیستم های شوتینگ زباله جدید این معایب رفع شده است
۲-در گذشته سیستم های شوتینگ زباله فاقد سیستم شستشو جهت پاکیزه نمودن، عایق صداجهت جلوگیری از تولید صدا هنگام پرتاب زباله و تهویه بوی اتاقک زباله بودند که از اصلی ترین معایب سیستم شوتینگ زباله بشمار می آید.
۳-در سیستم های شوتینگ زباله جدید این معایب رفع شده است. امروزه با انواع مختلفی همچون جداکننده زباله در مبدا، کامپکتور یا همان فشرده ساز، وروشهای نوین تولید و نصب می گردد.
۴-در کانال شوتینگ زباله و دفع زباله نباید فقط به کانال و دریچه اکتفا کرد و می بایست کانال شوتینگ زباله جدید و به روز و دارای سیستم شستشو ، فرچه شستشو و سیستم کامپکتور، دستگاه کمپکتور و... باشد.
انواع سیستم شوتینگ زباله از نظر کار کرد:
۱-سیستم شوتینگ با سطل زباله معمولی :
نوع اول، متداول ترین نوع سیستم شوت زباله می باشد، که در آن از سطل زباله معمولی استفده می شود و پس از قرار گیری زباله در کانال شوتینگ به سمت سطل زباله هدایت می شود و عملیاتی دیگری از قبیل فشرده سازی و یا جداسازی در این نوع انجام نمی شود، البته در این سیستم تمامی قطعات دیگر همانند کانال تهویه هوا ، سیستم شستشو و... نصب می گردند
۲-سیستم شوتینگ با جداکننده زباله در مبدا :
نوع دوم، سیستم شوتینگ زباله با جدا کننده زباله در مبداء می باشد در واقع در این سیستم کانال از دو قسمت جهت هدایت زباله های تر و زباله های خشک بصورت جداگانه تشکیل شده است و در ابتدا زباله ها بصورت جداگانه به سمت سطل مخصوص خود هدایت می شوند و براحتی زباله های قابل بازیافت بصورت جداگانه جمع آوری می گردند ومی توانند مجددا به چرخه بازیافت باز گردند .
از آنجایی که برخی از زباله ها هزاران سال در طبیعت باقی می مانند و براحتی قابل تجزیه شدن نیستند با این روش می توان در بازیافت آنها نقش مهمی ایفا کرد و کمک شایانی به محیط زیست نمود. علاوه بر کمک به محیط زیست با توجه شعار زباله طلای کثیف، می توان از آن در جهت اشتغال زایی و تولید درآمد برای کشور استفاده نمود. و کمتر از ذخایر زیر زمینی استخارج نمود و امکان استفاده از این ذخایر ارزشمند را برای آیندگان نیز فراهم نمود.
۳-سیستم شوتینگ با دستگاه کامپکتور :
نوع سوم سیستم شوتینگ زباله با دستگاه کامپکتور می باشد، دستگاه کامپکتور به صورت تمام مکانیکی و با استفاده حجم زباله درون مخزن را از ۴۰ تا ۵۰ در صد فشرده و متراکم نموده و در مخزن حمل زباله و یا کیسه قرار می دهد که با توجه به متراکم شدن زباله ها شیرابه زباله های تر از آن جدا می شود. این دستگاه مجز به سیستم تخلیه شیرابه بوده که بعد از طی مسیر درون دستگاه به خروجی و لوله تخلیه فاضلاب اتاقک هدایت می شود به همین دلیل با ید در اتاقک زباله لوله تخلیه فاضلاب لحاظ گردد.
این دستگاه بیشتر در مجتمع ها و ساختمانهایی که تعداد واحد های بیشتری دارند و قاعدتا حجم زباله بیشتری دارند که با عث انباشه شدن کیسه های زباله در اتاقک زباله می گردد استفاده می گردد تا از حجم زباله کاسته شده و حمل آن نیز آسانتر شود.
اجزای اصلی تشکیل دهنده شوتینگ زباله :
۱-کانال های اصلی سیستم شوتینگ زباله کانال های شوت زباله در ساختمان های بلند مرتبه از ورق استیل استنلس با ضخامت ۰,۸ یا ا میلیمیتر ساخته میشود که گاهی بدلیل پایین آوردن هزینه و قیمت شوتینگ زباله از ورق گالوانیزه استفاده میکنند.
کانال های شوت زباله بطورمعمول با قطر ۵۰ و یا ۶۰ سانتیمتر ساخته میشود. کانال های سیستم شوتینگ زباله بدون هیچ گونه اتصالی بهم وصل میشوند به این معنی که لوله ها درهمدیگر چفت میشوند.
۲-دریچه شوتینگ زباله :
دریچه های شوت زباله به گونه ای ساخته میشود که دستگیره آن با خمکاری بر
روی بدنه یک تکه بوجود می آید.دریچه های شوتینگ زباله بصورت وزنه ای بوده و با رها کردن دستگیره درب بسته
میشود.ابعاد دریچه های سیستم شوتینگ زباله کمی از قطر کانال های اصلی کوچکترساخته
میشود که از انداختن زباله نا متعارف و بزرگ جلوگیری کند.
۳-سرعت گیر شوتینگ زباله
سرعت گیر شوت زباله با زاویه استاندارد ۴۵ درجه و با خمی برابر با قطر کانال شوتینگ ساخته میشود.
۴-ساپورت های شوتینگ زباله:
بست های نگهدارنده شوتینگ زباله ساپورت ها معمولا از تسمه ضخامت ۴*۴۰ ساخته میشوند.این تسمه ها به صورت یک جفت ( دو نیم دایره ) ساخته میشوند که در هر طبقه یک جفت به دور یکی از کانالها بوسیله پیچ و مهره بسته میشوند.
۵-کلاهک گردان شوتینگ زباله
در بالای کانالهای اصلی شوت زباله از کلاهک گردان استفاده میکنند.
کلاهک گردان باعث مکش بوی نامطبوع داخل کانالها به بیرون از کانال میشودالبته استفاده از اگزاست فن مناسب برای طول کانالها بسیار کارآمد تر
از کلاهک گردان میباشد
۶-شوتینگ نخاله :
شوتینگ نخاله نیز جهت سرعت پیشبرد ساختمان های بلند مرتبه بسیار اهمیت دارد.کانال های شوتینگ نخاله معمولا با ورق ضخامت ۲ میلیمتر ساخته میشوندبرای اتصال کانال شوتینگ نخاله از فلنج گرد استفاده می شود. در طبقات مختلف میتوان از سرعت گیر جهت کاهش سرعت نخاله و مصالح ساختمانی استفاده کرد.
کاربرد شوتینگ زباله :
در برج های مسکونی و تجاری دفع زباله ها همواره امر مهمی بحساب می آید.از گذشته تا بحال سیستم شوتینگ زباله همواره مورد استفاده قرار میگرفته است.