روان کننده بتن، یکی از انواع افزودنی های بتن می باشد. بتن پس از اختلاط با این ماده، دارای نوعی نیروی دافعه میان ذرات سیمان می‌شود. این نیرو در اثر نوعی بار الکتریکی که حاصل افزودن بتن است به وجود می‌آید. بنابراین، بتن حالتی نرم پیدا می‌کند.افزودنی‌های کاهنده آب یکی از پرکاربردترین افزودنی‌های مورد استفاده در بتن هستند. روان کننده بتن، برای کاهش آب اختلاط در اسلامپ ثابت، ساخت بتنی با مقاومت بیشتر، دستیابی به مقاومت ثابت در عیار سیمان کمتر و یا افزایش اسلامپ بتن بدون نیاز به اضافه کردن آب به مخلوط بتنی استفاده می‌شود.
افزودنی‌های بتن موجب بهبود خواص سخت شده بتن و به خصوص افزایش مقاومت و دوام آن می‌شوند. همچنین با توجه به امکان کاهش عیار سیمان، استفاده از این افزودنی‌ها در بتن ریزی حجیم و بتن ریزی در هوای گرم برای کاهش گرمای هیدراتاسیون بسیار مناسب است. در صورت استفاده از این افزودنی‌ها در مخلوط بتنی بدون تغییر مقدار آب اختلاط، این افزودنی‌ها به عنوان روان کننده بتن عمل کرده که این ویژگی به بتن ریزی در سازه‌ای با تراکم آرماتور زیاد کمک کرده و عملیات تراکم را ساده تر می‌کند.
مزایا روان کننده ها در ترکیب بتن :
۱-افزایش اسلامپ و کارپذیری بتن
۲-کاهش آب مصرفی بتن در محدوده ۵ تا ۱۲ درصد
۳-افزایش مقاومت فشاری بتن
۴-امکان کاهش میزان مصرف سیمان بتن
۵-سهولت پمپاژ بتن به لحاظ روانی بیشتر
۶-جلوگیری از بوجود آمدن ترکهای سطحی
۷-جلوگیری از خزش و انقباض بتن
۸-جلوگیری از آب انداختگی بتن
۹-بتن ریزی در هوای گرم و جائیکه تاخیر کنترل شده در گیرش ابتدایی مدنظر باشد.
۱۰-بتن های حاوی میکروسیلیس و مواد پوزولانی.
۱۱-برای بهبود چسبندگی داخلی، کارآیی و تراکم در بتن هایی که دانه بندی و یا شکل سنگدانه مناسب نباشد.
انواع روان کننده ها بتن مایع و پودری :
معمولاً روان‌کننده‌ها به دو دسته روان‌کننده های معمولی و فوق روان‌کننده‌ها تقسیم می‌شوند. در بازارروان‌کننده‌ها به دو صورت مایعو پودریوجود دارند .
۱-روان‌کننده بتن مناسب برای استفاده در پمپ بتنکه خاصیت دیرگیر بتن دارد و بصورت مایع عرضه میکردد .
۲-فوق روان‌کننده بتن که بر پایه نفتالین می باشند. این نوع روان‌کننده بتن معمولاً بصورت مایع در بازار موجود می باشد.
۳-فوق روان‌کننده بتن که بر پایه تکنولوژیتولید پلیمرهاتولید می‌شود .
۴-سوپر روان‌کننده بتن یا فوق روان‌کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات.
انواع روان کننده از نظر زمان گیرایی بتن :
۱-روان کننده بتن معمولی
روان کننده بتنمعمولی که در کل آن را با نامروان کننده بتنمی شناسند، ماده ای جهت افزودن به بتن می باشد. بتن به طور رایج بسیار سفت بوده و حتما برای ایفای نقش موثر، بهروان کننده بتننیاز دارد. در واقع بتن پس از اختلاط با این ماده، دارای نوعی نیروی دافعه میان ذرات سیمان می شود. این نیرو در اثر نوعی بار الکتریکی که حاصل افزودن بتن است به وجود می آید. در نتیجه ی آن، بتن حالتی نرم پیدا می کند.
۲-روان کننده بتن دیرگیر کننده :
فوق روان کننده دیرگیر، توانمند با قابلیت کاهش آب اختلاط بتن و افزایش کارائی بتن می باشد. این افزودنی بتنی دارای زنجیره های جانبی طویل می باشند که موجب پخش یکنواخت ذرات سیمان در بتن می باشد. ابر روان کننده کربوکسیلاتی دیرگیر با کنترل زمان گیرش بتن کارپذیری بتن را افزایش می دهد و موجب کسب مقاومت اولیه بیشتر و همچنین افزایش مقاومت در دراز مدت می شود. این محصول برای بتن ریزی های حجیم، حمل بتن در مسافت های طولانی و بتن ریزی در شرایط آب و هوای گرم مناسب می باشد.
۳-روان کننده زود گیر کننده :
این افزودنی ها علاوه بر دارا بودن خواص معمول روان کننده ها بر اساس نوعشان می توانند روند هیدراتاسیون سیمان را دستخوش تغییراتی کرده و موجب تاخیر یا تسریع آن شده و یا بر آن تاثیری نداشته باشند.
کاربرد روان کننده های بتن :
۱-بتن ریزی با پمپ راحت تر صورت می پذیرد.
۲-قطعات پیش ساخته
۳-بتن‌های خود تراز
۴-بتن‌های خود تراکم
۵-بتن‌های با مقاومت بالا و فونداسیون ماشین آلات
۶-بتن ریزی سازه های پر آرماتور با امکان کم ویبره
۷-بتن ریزی های حجیم مانند بدنه و پی سد.
۸-تیرهای بزرگ و عرشه فولادی پل ها و غیره، در جایی که کاهش لرزاندن موجب جلوگیری از بروز درز اجرایی می شود.
کلیه مواردی که بتن با کیفیت و مقاومت بالا مورد نیاز باشد .