با افزایش جمعیت و افزایش خطوط تلفن نیاز به ساخت دستگاهی جهت کنترل خطوط تلفن و هدایت تماسها به مقصد های متعدد احساس گردید. در ابتدا دستگاهی جهت اتصال خطوط تلفن ابداع شد که توسط نیروی انسانی کنترل و هدایت می گردید. این دستگاه در نزدیک ترین محل به منازل و ادارات نصب می شد و تنها کار این دستگاه اتصال خطوط تلفن از یک زوج سیم توسط نیروی انسانی بود. اما با افزایش تعداد خطوط این دستگاه مشکل شرکت ها و افراد را حل نمی کرد، تا اینکه دستگاه های تلفن سانترال وارد بازار شد.
دستگاه تلفن سانترال می تواند مانند یک مخابرات کوچک داخل سازمان ها، ادارات، شرکت ها، بیمارستان ها، هتل ها و... با به اشتراک گذاشتن خطوط شهری برای تمام داخلی ها مورد استفاده قرار بگیرد. دستگاه تلفن سانترال دارای چند خط شهری و چندین خط داخلی می باشد که می تواند بصورت خودکار و بدون دخالت نیروی انسانی، تماسها را با توجه به شماره های گرفته شده بین خطوط شهری و داخلی هدایت نماید.
تلفن سانترال دستگاهی است که مجموعه ای از خطوط شهری را به تعدادی خطوط داخلی تقسیم می کند. سانترال دستگاهی است که برای شما این مشکل را رفع می کند. استفاده از دستگاه سانترال در مجموعه باعث می شود که هر کارمند بتواند با استفاده از همان یک عدد تلفن،به تمامی خطوط دسترسی داشته باشد. در واقع استفاده از سانترال باعث می شود که شما یک شبکه خصوصی و محلی را برای مجموعه خود بسازید که علاوه بر اینکه کارمندان می توانند بدون پرداخت هزینه با هم ارتباط برقرار کنند، می توانند به اشتراک گذاری مطالب بپردازند.
مزایای تلفن سانترال:
۱-کنترل چند خط شهری و داخلی با یک عدد تلفن رومیزی
۲-ارتباط داخلی با دیگر اتاق های داخل سازمان، بدون هزینه تلفن
۳-پشت خط نگهداشتن چند نفر به طور همزمان
۴-وصل شدن هر خط به اپراتور
۵-قابلیت منشی اتوماتیک (پخش پیغام برای فرد پشت خط مثل واحد فروش عدد یک واحد حسابداری عدد ۲ و.... )
۶-کنترل تماس داخلی برای کاهش هزینه تلفن
گوشی های سانترال معمولا به دو دسته تقسیم میشوند :
۱-سانترال های کم ظرفیت :
این سانترال ها معمولا ۳ الی ۸ خط شهری و ۸ الی ۲۴ خط داخلی دارند.
۲-سانترال های پرظرفیت :
این سانترال ها معمولا ۸ الی ۶۴۰ خط شهری و ۱۶ الی ۹۶۰ خط داخلی دارند
.
اما تلفن سانترال به ۴ دسته کلی تقسیم بندی می شوند که به شرح زیر هستند:
۱-تلفن سانترال هایبیرید :
بعد از تلفن سانترال آنالوگ متناسب با نیاز کاربران تلفن های سانترال هایبرید وارد بازار شد و این نوع تلفن ها بدون سانترال قادر به فراهم سازی اطلاعات برای پرسنل نیستند
۲-تلفن سانترال دیجیتال :
جایگیزینی مناسب برای تلفن سانترال هایبرید می باشد و
با ظرفیتی بالا طراحی می شود و نیازهای مشتریان را برطرف می کند.
۳-تلفن سانترال تحت شبکه IP :
سانترال سیستم تلفنی است که قابلیت کنترل و مدیریت تماس ها و اتصال تجهیزات تلفنی از طریق فناوری را به عهده دارد.سانترال ویپ(مرکز تلفن) وظیفه اتصال گوشی های تلفن شما به خطوط تلفن و پاسخگویی و مدیریت تماس های ورودی و خروحی از طریق زیر ساخت های LAN و WANو را بعهده دارد.
۴- تلفن سانترال آنالوگ
تلفن هایی که غالبا در منازل مورد استفاده می باشد و به خط ثابت شهری
و یا یک خط مستقیم شهری متصل می شود .
تلفن سانترال سیپترانک :
در واقع ارتباط شبکه ای است بین سرویس دهندگان تلفن و مشتریان، که بر مبنایانجام می شود. در واقع سرویس تلفن از مرکز مخابرات تا محل مشتری بر روی بستر شبکه و با پروتکل استانداردانجام می شود. در بخش مشتری نیز مرکز تلفن مورد استفاده حتما بایدباشد و از پروتکل پشتیبانی کند .