انتخاب یک هواکش یا فن، کار پیچیده ای است و بهتر است فرد تمام اطلاعات موجود را از موسسات تجاری که در این زمینه به طور کاربردی فعالیت می کنند و نیز از سازنده ها کسب کند.برای حرکت هوا در یک سیستم تهویه و نیز غلبه بر افتهای موجود در سیستم، نیاز به انرژی است. این انرژی ممکن است به صورت جا به جایی یا شناوری باشد. به هر حال اغلب سیستم ها احتیاج به نوعی وسیله به حرکت درآورنده و نیرو دخنده هوا نظیر هواکش یا بادبزن دارند.
فن :
بر اساس یک طبقه بندی فن ها به شش گروه اصلی از انواع فن ها وجود دارد:
۱- فن های جریان محوری
۲- فن های سانتریفوژ
۳-فن های سانتریفوژ محوری
۴-دمنده های جریان متقاطع
۵- دمنده های گردبادی
۱-فن های جریان محوری:
فن های اکسیال نسبت به دیگر فن ها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
این فن ها می توانند هوای گرم، آلوده و گازهای خورنده را از تونل ها،کارخانه ها،
کارگاه های جوشکاری، کارگاه های ریخته گری،فضاهای داخل کوره، آزمایشگاه ها،فروشگاه
ها، ساختمان های مسکونی و… انتقال دهند. این فن ها نسبت به فن های سانتریفوژ
فشار کمتری را تولید می کنند.
۲-فن های سانتریفوژ:
فن سانتریفیوژیا گریز از مرکز هوا را در جهت عمود بر محور گردش پروانه تخلیه می کنند.فن سانتریفیوژ یکی از متداول ترین انواع فن صنعتی می باشد که به طور معمول در محیط هایی با فشار استاتیکی بالا و در فضاهای صنعتی کانال کشی شده به کار گرفته می شود. جهت حرکت هوا، بخارات و انواع گازها در یک سیستم تهویه و غلبه بر افت های موجود در سیستم نیاز به فن سانتریفیوژ (فن گریز از مرکز) می باشد.
به عنوان یک قانون کلی این نوع فن در سیستم های کانال کشی شده با فشار
بالا کاربرد دارد.فن های سانتریفوژ در طیف وسیعی از صنایع همچون فولاد و ذوب
فلزات، سیمان، شیمیایی، غذایی، معدنی و لاستیک کارایی کاربرد داردفن های سانتریفوژ برای تهویه و اگزوست هوای معمولی یا حاوی غبار، جابه
جایی هوا یا گازهای حاوی مواد شیمیایی خورنده و یا ساینده، سیرکولاسیون هوای داغ
کوره ها، انتقال غبار دوده، گرانول، پوشال های چوب و یا هر نوع مواد دیگری که
در سیستم های انتقال مواد به شکل الیاف می باشند مورد استفاده قرار می گیرند.
۳- فن های سانتریفوژ محوری:
مزیت فن های سانتریفوژ محوری، نصب آسان آن درون کانال و تولید فشار بیشتری نسبت به فن های ون اکسیال با قطر یکسان، می باشند.
۴-کاربرد دمنده های جریان متقاطع :
این نوع از فن ها به دلیل داشتن دهانه خروجی باریک و طویل برای کاربردهایی از قبیل پرده هوا، دمنده های خشک کنندهکارواش ها، خشک کن های دستی، هیترهای برقی و … به کار می روند
۵-کاربرد دمنده های گردبادی:
برخی از کاربردهای فن های گردبادی عبارتند از:هوادهی و همزدن مایعات درون مخازن، انتقال مواد، سندبلاست، غبارگیرها، فراورش شیمیایی، دستگاه های برش بوسیله هوا و...
هواکش :
۱-هواکش های پشت بامی:
هواکش های پشت بامی برای تهویه هوای داخل ساختمان بکار میروند. این نوع از فن ها را می توان روی ساختمان های زیادی مشاهده کرد و به این دلیل که با کانال های کوتاه و یا بدون کانال نصب می شوند و فضای داخل ساختمان را اشغال نمی کنندتا حدودی رایج می باشند.
۲-هواکش صنعتی :
وسایل به حرکت درآورنده هوا را می توان به دو گروه اصلی تقسیم کرد:
۱-هواکش یا بادبزن ها
۲-تخلیه کننده های هوا یا برونپاش ها
تخلیه کننده های هوا راندمان عمل پایینی دارند و فقط برای جا به جایی مواد خاص به کار می روند. هواکشها وسایل اصلی و عمده به حرکت درآورنده هوا بوده و در کاربردهای صنعتی به کار می روند.
مزایای استفاده از هواکش صنعتی :
۱-تأمین اکسیژن موردنیاز محیط
۲-کنترل دمای محیط
۳-کاهش بوی نامطبوع حاصل محیط
۴-خارج کردن گازهای مضر از سالن مانند آمونیاک و دی اکسید کربن
۵-خارج کردن بخار آب از سالن
هواکش صنعتی را میتوان به چندین دسته تقسیم کرد که در زیر آنها را نام بردهایم :
۱-هواکش صنعتی محوری :
این هواکشها به ۴ دسته هواکشهای سقفی، دیواری، کانالی و پوششی تقسیم میشوند که هر یک از آنها در مکانهای مختلفی به کار میروند. هواکش آکسیال و هواکش آکسیال سقفی و همچنین هواکش جت فن نیز در این دسته از هواکشها قرار میگیرند.
۲-هواکش صنعتی گریز از مرکز :
این هواکش را میتوانیم به ۴ دسته هواکشهای خم به عقب و خم به جلو، یک طرفه و دوطرفه تقسیم بندی کنیم. هواکشهای سانتریفیوژ، باکس فیلتر، دستگاههای تصفیه آلودگی هوا و غبارگیر صنعتی نیز در این دسته قرار میگیرند.
۳-هواکش مخصوص :
به طور کلی و به عنوان یک قاعده اصلی و عمومی می توان گفت که هواکشهای محوری برای گذر هوای بالا و مقاومت کم و هواکش های گریز از مرکز در گذر حجمی کم و مقاومت بالا به کار می روند.