یکی از اجزاء روسازیو مسیر خط راه آهن تراورس بتنی است و در حقیقت تراورس تکیه گاهی برای ریل و عاملی جهت توزیع بار بر روی بالا است که نیرو را از ریل به بالا منتقل می نماید. تراورس ها از نظر شکل و جنس مصالح به تراورس های فلزی، چوبی و بتنی تقسیم می گردند.
تراورس بتنی به دو صورت تولید میگردد :
۱- تراورس بتن مسلح دو بلوکی
۲- تراورس تک بلوکی
۱– تراورس بتن مسلح دو بلوکی:
شامل دو قسمت بتن مسلح ذوزنقه ای که با یک میله (معمولا نبشی) به یکدیگر متصل شده اند. تراورس دو بلوکی در کشور فرانسه ابداع گردید و استفاده کنندگان اصلی آن عبارتند از: الجزایر، بلژیک، برزیل، دانمارک، یونان، مکزیک، هلند، پرتغال، اسپانیا، تونس و غیره.
مراحل تولید تراورس بتنی پیش تنیده به روش غیر پیوسته
۱- آماده سازی قالب تراورس (روغن کاری درون قالب و نصب متعلقات تراورس)
۲- آماده سازی مفتولهای پیش تنیدگی (برش و گلمیخ زدن انتهای مفتولها و نصب پلاک)
۳- نصب مفتولهای پیش تنیدگی درون قالب تراورس
۴- کشش اولیه مفتولهای پیش تنیدگی درون قالب تراورس
۵- کشش مفتولهای پیش تنیدگی
۶- بتن ریزی و ویبره بتن تراورس
۷- عمل آوری بتن تراورس (قرار دادن قالبهای تراورس درون اتاق بخار)
۸- قالب برداری (وارونه کردن قالبها جهت جدا کردن تراورس بتنی تولید شده از قالب)
۹- نصب نشیمنگاه ریل بر روی تراورس بتنی تولید شده
۱۰- حفاظت از تراورس در برابر عوامل محیطی (قرار دادن درپوش و یا تزریق گروت درون حفرههای دوطرف تراورس)
۱۱- ذخیره سازی تراورسهای تولید شده (دپو)
۲– تراورس تک بلوکی و پیوسته :
بتن پیش تنیده که می تواند بصورت پیش کشیده یا پس کشیده باشد. در شبکه راه آهن ایران، تراورس بتنی پیش تنیده به علت مقاومت بیشتر و سایر مزایای آن در برابر انواع دیگر تراورسها، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
مراحل خط تولید تراورس بتنی پیش تنیده به روش پیوسته:
۱-قرار دادن قالب های تراورس در امتداد یکدیگر
۲- آماده سازی و روغن پاشی داخل قالبها
۳- نصب فولاد پیش تنیدگی و متعلقات تراورس
۴- کشش مفتول های پیش تنیدگی
۵- بتن ریزی و ویبره بتن تراورس
۶- عمل آوری بتن توسط پوشاندن تراورس ها با پارچه برزنتی
۷- انتقال تدریجی تنش به تراورس
۸- عملیات برش و جداسازی تراورس ها از یکدیگر
۹- قالب برداری و چرخاندن تراورس های تولید شده
۱۰- پوشاندن انتهای برس خورده مفتول ها (به منظور حفاظت از تراورس ها در برابر عوامل محیطی)
۱۱- نصب نشیمن گاه ریل بر روی تراورس
۱۲- ذخیره سازی تراورس های تولید شده دپو و بارگیری و انتقال به محل احداث خط راه آهن
تراورسهای تک بلوکی پیش کشیده در کشور انگلستان تولید شد و استفاده کنندگان اصلی آن عبارتند از: استرالیا، کانادا، مجارستان، عراق، ژاپن، نروژ، لهستان، آفریقای جنوبی، ایالات متحده، روسیه.
تراورس های تک بلوکی پس کشیده در کشور آلمان تولید شد و استفاده کنندگان اصلی آن عبارتند از: اتریش، فنلاند، هند، ایتالیا، مکزیک، و ترکیه.
از تمام تراورسهای بتنی نصب شده جدید، ۲۰ درصد آن دو بلوکی و ۸۰ درصد تک بلوکی است. کل تعداد تراورسهای بتنی که در سال در دنیا ساخته می شود در حدود ۲۰ میلیون عدد می باشد.