خاک در صنعت ساختمان

  • 15 مرداد 1397
  •    
  • نویسنده: نویسنده طراحان سازه
خاک در صنعت ساختمان

۱-تست خاک :

خاک مخلوطی تشکیل شده از مواد آلی و معدنی می باشد که حاصل تخریب سنگ ها به سبب هوازدگی و فرسایش است. فرسایش فرآیندی است که تحت عوامل فیزیکی و شیمیایی، سنگ ها تغییر شکل داده و به قطعات ریزتر تبدیل می شوند. و به همراه مواد آلی و معدنی خاک را بوجود می آورند.

. در مناطق مختلف، بر حسب شرایط محیطی نوع و ترکیب خاک متفاوت می باشد . زمین مانند یک کیک خامه ای از لایه های مختلف تشکیل شده است که هر یک دارای خصوصیاتی متفاوت هستند. بنابراین شکل ظاهری زمین نمی تواند بیان کننده مواد متشکله خاک در اعماق آن باشد

:آزمایش خاک

 . شناسایی خاکمی تواند به وسیله نمونه برداری از عمق ۳۰ متری زمین انجام می پذیرد. نمونه را به آزمایشگاه برده و در آنجا ابتدا دانه های متشکله را از نظر اندازه و درشتی بررسی می کنند. همچنین نسبت وزنی آنها را با یکدیگر سنجیده که به این عمل تجزیه و تحلیل دانه بندی می گویند. سپس توسط آزمایش های مختلف مواد و عناصر تشکیل دهنده آن را بررسی می کنند

بیشترین کانی تشکیل دهنده لای و ماسه کوارتز ( سیلیس ) است و در سنگ ها بیشتر فلدسبار وجود دارد و این به دلیل است که فلدسبار حل شدنی تر از سیلیس می باشد.

فرایند انجام آزمایش خاک :

ابتدا باید از خاک محل احداث ساختمان نمونه برداری انجام شود. برای نمونه برداری می بایست گمانه ( چاهک ) هایی در زمین محل احداث ساختمان حفر شود و نمونه ها از عمق های مختلف برداشته شود. برای اطمینان از صحت نمونه گیری، باید از فرآیند نمونه برداری و  انجام آزمایش صحرایی (SPT) در هر مرحله فیلم برداری شود. ( این فیلم ها جز مدارکی است که باید به سازمان نظام مهندسی ارائه گردد.) 

:براساس آئین نامه های طراحی ساختمانها دربرابر زلزله، تیپ خاک برمبنای میانگین سرعت امواج زلزله (برشی) تخمین زده شده براساس تعدادی آزمایش نفوذ استاندارد تاعمق ۳۰ متری از سطح زمین تعیین و به چهار گروه زیر تقسیم میگردد

۱-تیپ خاک نوع یک (بسیار خوب) در رده خاکهای درشت دانه متراکم بسیار سخت و سنگ

 ):۲-تیپ خاک نوع دو (خوبدر رده خاکهای غالب درشت دانه بهمراه مقادیری ریزدانه رسی

۳-تیپ خاک نوع سه (متوسط) در رده خاکهای غالب ریزدانه رسی بهمراه درشت دانه

 ):۴-تیپ خاک نوع چهار (ضعیفدر رده خاکهای ریزدانه رسی خالص

 .تعیین تیپ خاک محل پروژه، در محاسبه نیروی زلزله وارد بر ساختمان تاثیر بسزایی داشته بطوریکه با تغییر نوع زمین از یک به دو، از دو به سه و از سه به چهار به ترتیب اشاره شده، افزایش نیروی زلزله وارد به ساختمان و در پی آن بالا رفتن مقاطع تیر و ستون و مقاطع فونداسیون ها و بادبندی ها و دیوارهای برشیو در نتیجه افزایش هزینه های ساختمانی را خواهیم داشت

 

آزمایش خاک قبل از اجرا ساختمان به منظور :

۱-انجام مطالعات ژئو تکنیک وتهیه و ارائه گزارشات آزمایش خاک

۲-استقرار آزمایشگاههای محلی کنترل کیفیت مصالح ( بتن، خاک، جوش )

... )انجام تستهای مربوط به آزمایشگاه مکانیک خاک ( آزمایشات اندکس , برش , سختی و

انجام آزمایشات مختلف مقاومت مصالح رایج عمران اعم از بتن، میلگرد و شن و ماسه و...

طراحی بهسازی و تثبیت سایتها جهت ساخت و سازهای مهم

بررسی خرابی های ژئوتکنیکی و ارائه راهکارهای بهسازی

تفسیر آزمایشات ژئو تکنیکی و مقاومت مصالح انجام شده

طراحی انواع سازه های نگهبان اعم از خرپایی و نیلینگ

مطالعات پایداری شیبها و زمین های مستعد لغزش و ارائه راهکارهای مقاوم سازی

 

 :شناسایی اصول تشخیص نوع زمین از نظر ساختمان سازی بعد از انجام  آزمایش خاک

۱-زمین باتلاقی و هموسی : نامرغوب جهت ساختمان سازی.

۲-خاک دستی ( از خاکهای حاصل از نخاله های بنایی،خاک های حاصل از گودبرداری و … به دست می آید ) : نامرغوب جهت ساختمان سازی

. ۳-زمین های رسی : در حالت خشک و فشرده مرغوب بوده و در غیر اینصورت به خصوص در حالت شیبدار آن نامرغوب است

۴-زمین های ماسه ای : نامرغوب جهت ساختمان سازی

۵-زمین های دِج ( شن های ریز + شن های درشت +خاک رس +فشردگی کامل و تراکم زیاد ) : مناسب جهت ساختمان سازی

۶-زمین های سنگی : نامرغوب جهت ساختمان سازی

۷-زمین های مخلوط : در صورت فشردگی مرغوب و در غیر اینصورت نامرغوب جهت ساختمان سازی

 

۲-تست جوش :


به منظور کنترل دقیق قطعات جوشکاری شده و برای حصول اطمینان از صحت انجام جوشکاری بر مبنای استانداردها و دستورالعمل های مشخص روی اتصالات جوش شده انجام می شود که این بررسی ها از جمله وظایف یک بازرس جوش است.

در واقع می توان گفت فرآیند های جوشکاری مانند دیگر پروسه های صنعتی دارای اصول و استاندارد های مشخصی می باشد. سازه های جوش شده در مراحل مختلف کار و همچنین در خاتمه جوشکاری نیازمند بازرسی هستند.

برای اطمینان یافتن از حصول کیفیت قابل قبول و مناسب در قطعات مختلف جوش شده، لازم است دستورالعمل های مربوط به جوشکاری بخوبی اجرا شوند.

اهداف کنترل کیفیت و بازرسی سازه های فلزی و جوش

بازرسی های لازم از قبیل کنترل ابعادی، جوش، پیچ و مهره، رنگ، لمینیشن و … که با توجه به نوع کار انجام شده از قبیل سازه های ساختمانی و یا پایپینگ و با توجه به درخواست کارفرما و استانداردهای مربوطه به هر آیتم تستهای مورد نظر صورت میگیرد و نتایج آن به صورت مکتوب به جهت حصول اطمینان ارائه میگردد.


انواع تست جوش

۱تست های غیر مخرب- (NDT)

تست های غیر مخرب به ۴ گروه تقسیم بندی می شوند:

۱بازرسی چشمی- (VT)

۲تست مایعات نافذ- (PT)

۳تست مغناطیسی- (MT)

۴تست آلتراسونیک- (UT)

۲تست های مخرب-   (DT)

تست های مخرب به ۴ گروه تقسیم بندی می شوند:

۱تست خمش-

۲تست کشش-

۳تست ضربه-

۴تست شکست-


۳-تست بتن :


در کارهای عمرانی معمولاً بتن مورد استفاده به دو شکل ساخت در محل کارگاه و یا بتن آماده می باشد.

با کنترل عوامل طرح اختلاط بتن از قبیل دانه بندی، نسبت آب به سیمان و غیره می توان بتنی مرغوب تولید نمود اما عدم دقت کافی در مرحله بتن ریزی و عمل آوری باعث بروز اختلال در مقاومت فشاری بتن می شود. سرعت نامطلوب بتن ریزی، عدم تراکم مناسب بتن یا ویبره نکردن کافی بتن باعث ایجاد ناپیوستگی موضعی و عدم همگنی در عضو بتن ریزی شده می شود. لذا در اکثر این نوع از بتن ریزی ها شاهد نواقصی در ظاهر بتن هستیم که به آن در اصطلاح کرمو شدن بتن می گویند. اما هیچگاه از درون عضو اطلاعی نداریم و این امر نهفته می ماند تا وقوع حادثه یا تخریب عضو مورد نظر؛ با وجود روش های نوین می توان این شک را تا حدودی بر طرف کرد و از سالم و یکپارچه بودن عضو مورد نظر اطمینان حاصل نمود.

تست بتن راههای متفاوتی دارد و همچنین آزمایشات مخرب و غیر مخربی که لازمه تعیین مقاومت بتن میباشد. یکی از این راهها نمونه گیری از بتن تازه در حین بتن ریزی میباشد :
که توسط قالبهای مکعبی و استوانه ای استاندارد انجام میگردد.
نمونه ها پس از نمونه گیری به آزمایشگاه منتقل شده و در شرایط استاندارد نگهداری میگردد و در زمانهای مقرر جهت شکست از آب بیرون آورده میشود و پس از وزن کردن توسط دستگاه جک بتن شکن شکسته شده و بار وارده یادداشت میگردد 
همچنین اعداد بدست آمده پس از اعمال ضرایب مربوطه داخل گزارش درج میگردد و بتن به جهت منطبق بودن یا نبودن با استاندرادهای مربوطه مورد بررسی قرار میگیرد.

هدف از ایجاد آزمایش بتن :

کنترل کیفی بتن معمولاً در سه مرحله ممکن است انجام شود، کنترل کیفی بتن خمیری (تازه)، کنترل کیفی بتن سخت شده با تهیه قالب هائی از آن، کنترل کیفی بتن سخت شده درون قطعه.
معمول ترین کنترل کیفی بتن خمیری، انجام آزمایش روانی (اسلامپ) و تعیین دمای بتن و گاه وزن مخصوص بتن و درصد هوای آن می باشد که با اهداف خاصی این کنترلها صورت می پذیرد.
معمول ترین کنترل کیفی بتن سخت شده با تهیه قالب بتن (آزمونه بتن) سخت شده همان نمونه های آزمایشی یا کنترلی (نگهداری شده در آزمایشگاه یا شرایط استاندارد) و مقایسه مقاومت فشاری آن با مقاومت فشاری مشخصه بتن پروژه می باشد.
معمول ترین کنترل کیفی بتن سخت شده درون قطعه، با مغزه گیری از بتن و تعیین مقاومت فشاری آن انجام می گردد.
بهرحال علاوه بر کنترل های معمول، می توان کنترل های دیگری را با اهداف مشخص به انجام رسانید که در پروژه های عادی به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند.


خاک در صنعت ساختمان
3/9 از 16 رای